1/.Vị trí:
_Núi Ba Thê còn có tên gọi là Vọng Thê, tên chữ là Hoa Thê Sơn.Núi Ba Thê nằm giữa vùng tứ giác Long Xuyên thuộc thị trấn Óc eo, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang. Đây là một địa điểm có phong cảnh hữu tình khiến nhiều người say mê trong hành trình trải nghiệm mảnh đất An Giang này. Đó là một vùng núi nổi tiếng gắn liền với nền văn hóa Óc Eo thời xa xưa, và là một điểm đến rất thú vị._Đến với núi Ba Thê du khách sẽ được thưởng ngoạn phong cảnh của An Giang khi đứng từ trên cao. Đó là một tầm bao quát, quanh một dải đất rộng , đẹp và tuyệt vời. Khi đứng trên đỉnh núi, chúng ta sẽ thưởng thức không khí khác lạ, yên bình và sảng khoái, sẽ được ngắm nhìn những cánh đồng xa xa, nhìn vùng biển Rạch Giá, hay nhìn ngắm dãy núi Thất Sơn nơi phía xa chân trời.
2/.Đường về thương cảng Óc Eo xưa:
_Xe chạy xuyên qua cánh đồng Thoại Sơn mênh mông, bát ngát, lúa chín vàng. Từ thành phố Long Xuyên theo tỉnh lộ 943, chúng ta đi về hướng Tây hướng về Núi Sập. Dòng Thoại Giang (còn gọi là Thoại Hà) là một công trình thế kỷ do ngài Thoại Ngọc Hầu chỉ huy. Đã có hàng vạn lượt dân công, cơm nắm mo cau, chân đất đầu trần, tứ phương tụ họp về đây phá rừng, đào đắp, nạo vét kênh bằng những công cụ thô sơ để cho hôm nay dòng Thoại Giang chảy xuôi về biển._Qua thị trấn Núi Sập, chúng ta đến chợ Ba Thê, nay có tên mới là thị trấn Óc Eo. Nơi đây đã từng là một thương cảng phồn thịnh thời trung cổ bị vùi lấp dưới lớp đất phù sa hơn ba mét. Người ta đã phát hiện di chỉ này vào năm 1942 và khám phá ra thành cổ Óc Eo vào năm 1944, lúc đào kinh xáng Ba Thê.
_Có nhiều cổ vật thu được như khuôn chế tác vật dụng và nữ trang bằng gốm, đá, vàng, đồng. Các tượng đá mang dấu ấn văn hóa Phật giáo và Ấn Độ giáo rất đa dạng như tượng Phật, linh vật, yoni và linga có niên đại cách đây trên dưới một thiên niên kỷ rưỡi. Đặc biệt là nhóm tượng ganesa với mình người đầu voi trông rất ấn tượng.
3/.Đặc điểm:
_Núi Ba Thê là một núi nằm trong cụm núi Ba Thê với 5 núi: núi Ba Thê, núi Nhỏ, núi Tượng, núi Chóc và núi Trọi. Núi Ba Thê là ngọn núi cao nhất với chiều cao hơn 200m, và là nơi có phong cảnh rất đẹp cũng như một nơi được đánh giá có nhiều tài nguyên và kim loại quý._Để chinh phục núi Ba Thê, du khách sẽ phải đi theo con đường nhỏ, chạy quanh co chừng 2km. Trên đỉnh núi có ngôi chùa cổ mang tên Sơn Tiên được xây dựng từ năm 1933 với những bức tượng Phật Thế Âm mang nhiều giá trị tâm linh, giá trị văn hóa của dân tộc, gần ngôi chùa này khoảng 100m có một nhà trưng bày cổ vật từ nền văn hóa Óc Eo, vương quốc Phù Nam thời xưa, lưu giữ lại nhiều hiện vật của một nền văn hóa cần được lưu giữ và bảo tồn.
_Ở trên đỉnh núi, sẽ cảm nhận được hơi sương mát lạnh, cỏ cây ngút ngàn, đó là một cảm giác dễ chịu, như được thoát ra tất cả bộn bề của cuộc sống. Trên đó, chúng ta còn nghe tiếng chim hót líu lo, rúi rít, tiếng chuông chùa thanh tịnh, ngân vang khắp một vùng trời rộng lớn. Đó là một cảm giác thanh bình, mới lạ mà núi Ba Thê và quang cảnh ở đây mang tới cho con người.
_Nằm ở phía bắc núi Ba Thê,có tảng đá gọi là Thạch Đại Cao cao 320 cm, nặng 2,5 tấn được cho là một tảng đá linh thiêng, bửu bối trừ gian diệt ác, và được nhiều người dân tin và lưu truyền. Đến đây, du khách sẽ được lắng nghe nhiều câu chuyện dân gian liên quan đến tảng đá, đó là một giá trị văn hóa, tâm linh của dân tộc.
4/.Huyền thoại:
Có một di tích rất huyền thoại, lạ lùng gợi trí tò mò cho khách. Đó là hòn đá hoa cương cao chừng ba mét, to cỡ gốc cổ thụ bốn người ôm không xuể, nằm bên hông chánh điện của Sơn Tiên Tự. Trên mặt viên đá khổng lồ ấy có dấu bàn chân người, to hơn bình thường một chút, rất rõ. Đó là “bàn chân tiên”! Theo truyền thuyết được các sư trên núi kể lại, xưa kia, lúc mới tạo sơn, đá núi còn mềm như đất sét, có một vị tiên đã ấn bàn chân mình lên đá để làm dấu.5/.Các điểm tham quan:
_Dưới chân núi Ba Thê, du khách tập trung mua vé để lên núi, bảy ngàn đồng cho hai người, một xe. Có một con đường nhỏ lát bê tông bề ngang chừng ba mét, ngoằn ngoèo, uốn lượn chạy quanh co lên đỉnh. Hai bên sạn đạo là rừng cây thâm u, vách đá dựng, vực sâu thăm thẳm. Quãng đường dài chừng hai cây số nên xe chạy chừng 15 phút thì tới đỉnh. Con đường này có từ đời Pháp thuộc, đến năm 2002 được Nhà nước đầu tư xây dựng tương đối hoàn chỉnh, an toàn để phục vụ cho du lịch._Hoa Thê Sơn đẹp như chốn bồng lai tiên cảnh, có nhiều sự tích và huyền thoại gắn liền với một nền văn minh một thời kỳ phồn thịnh, rực rỡ trong quá khứ. Trên đỉnh Vọng Thê có ngôi chùa cổ tên Sơn Tiên Tự được dựng vào năm 1933.Trước sân chùa có tượng Phật Quan Thế Âm Bồ Tát cao chừng tám mét, đứng trên tòa sen, khoác áo choàng đỏ, uy nghi, tự tại, bao quát khắp thế gian. Mây bay là đà mang hơi sương mát lạnh, cỏ cây xanh tốt ngút ngàn, chim hót líu lo khắp nơi. Thỉnh thoảng tiếng chuông chùa ngân vọng khắp núi rừng làm bâng khuâng, xao xuyến lòng người.
_Dưới triền núi cách chùa Sơn Tiên chừng mười mét có một công trình rất lạ mắt là nhà trưng bày những cổ vật, hiện vật có liên quan đến lịch sử cũng như văn hóa của Ba Thê - Óc Eo. Công trình này có phong cách kiến trúc rất giống những đền đài của các nước vùng Nam Á nên dấu ấn của Ấn Độ giáo thể hiện rất rõ qua kiến trúc mái vòm tròn đứng, cửa hình chữ nhật cao, nhiều tầng, đầu vuốt chữ U ngược.
_Các mặt vách chung quanh “đền” đều có tượng thần Ganesa mình người, mặt đầu voi, ngồi với tư thế nghiêm trang, nửa như trầm mặc thiền định, nửa như răn đe canh giữ. Lan can bao bọc sân đền trang trí tượng nhỏ, giống loài ngựa Ả Rập, lùn, hơi nhỏ con. Nhìn tổng thể, “đền” có bố cục kiến trúc sinh phồn thực, mô phỏng, nhân cách hóa hình tượng yoni, linga.
_Các màu trang trí chủ đạo là nâu, xám, trắng được sử dụng tối đa, khác với phong cách Angkor - Khmer chi li, nhiều màu sắc. Khu nhà trưng bày có chu vi hình vuông chừng 40m, tam cấp cửa chính ở phía Mặt trời mọc, là nơi ngự trị của các thần linh theo quan niệm Ấn Độ giáo.
_Đây là công trình có nét độc đáo, thể hiện bản sắc bắt nguồn từ văn minh Nam Á, được cải biên khi di thực và cộng cư ở bán đảo Đông Dương. Ở ngọn núi Nhỏ cạnh bên có một hòn đá chơ vơ, trên đầu có một phiến đá tròn giống cái nón. Người ta cho rằng vị sư kia đã hóa đá, giống như chuyện hòn Vọng Phu ở miền Trung và miền Bắc, nhưng đây lại là “vọng thê”.
Theo Đna Thích
